Duyurular

Aşağıdaki yazının tam metnini bağlantıya tıklayarak indirebilirsiniz! meb_iys_dosyalar/48/02/711603/dosyalar/2018_03/12130200_saYlYYmYzveYevretemizliYiiYindikkat_edilmesigerekenler.docx

ÇOCUK VE BESLENME

Okul Çocuğunda Beslenme Durumunun İyileştirilmesi İçin Öneriler

• Beslenme durumunun yeterliliğini öğrenmek için boy uzaması izlenmelidir
• Beslenme ve yeme alışkanlıkları için anne ve baba çocuğa yol GÖSTERİCİ rehber olmalıdırlar
• Çocuğun beslenmesinde diyetinin yeterli olduğunun uzman kişi tarafından takibi gereklidir
• Beslenme, spor ve fiziki aktivite çocuğun normal gelişimini destekleyecek şekilde olmalıdır
• Çocuğun kilosu fazla ise egzersizi artırma ve enerji alımını azaltma yolu için aile-çocuk teşvik edilmelidir
• Beslenme ile ilgili diş çürükleri gelişimi riski en aza indirilmelidir
• Çocuğun gıda seçiminde güvenilir besin kaynakları ve güvenilir olmayan reklam amaçlı besinler arasında çocuk ve ergenin seçim yapmasına yardımcı olunmalıdır
• Diyetin yağ, kolesterol, şeker, tuz içeriği açısından kısıtlanması sağlanmalıdır
• Çocuğun lifli gıdaları seçimine yardımcı olunmalıdır ( yaş+5 gr veya vücudun her kilogramı için 0,5 gr lif verilmelidir)
• Uygun besin seçenekleri ile demir takviyesi sağlanmalıdır

Çocuklarda dengeli ve yeterli beslenmeyi belirleyen temel ilkeler vardır Bunlar;

1 Enerji Gereksinimi: Çocuklarda yaşa, cinsiyete, vücut ağırlığına, yüzey alanına, fiziksel aktiviteye, ergenliğe göre enerji gereksinimini karşılamak için formüller geliştirilmiş Ancak her çocuğun enerji gereksiniminin farklı olması sebebi ile bunu belirlemek zordur Pratik olarak çocukta enerji alımı tüketimine eşit olmalı ve normal büyüme ve gelişmeyi sağlayacak düzeyde olmalıdır Enerji üretiminin tam olarak karşılandığının tam olarak anlamak için çocuğun büyümesi takip edilmelidir Uygun kalori alan çocuk kendi gelişim kanalında ilerler Çocukta şişmanlama eğilimi varsa enerji alımı azaltılıp enerji tüketimini hızlandırmaya teşvik edilmelidir

2 Protein Gereksinimi: 4 yaş ile erişkinlik dönemi arasında total vücut ağırlığının %18-19′unu proteinler oluşturur Alınan proteinin yapısı, enerjinin ve diğer besinlerin yeterli alınması ve organizmanın beslenme durumudur

Okul çocuğu önerilen enerji, protein, vitamin ve mineral desteğini doğal yollardan sağlamalıdır Vitamin tabletleri ve şurupları tercih edilmemelidir Bu esaslar çerçevesinde okul çağı çocuğunun beslenmesinde dikkat edilmesi gereken noktalar aşağıda yazılı şekilde özetlenebilir

Kompleks karbonhidratların (tahıllar ve bitkisel ürünlerin) alımı artırılmalıdır Çünkü tahıl ve bitkisel kaynaklı ürünler hayvansal kaynaklı enerjinin yerini alırlar bu şekilde yağ alımını azaltırlar Bu şeklide beslenme ile doymuş yağ ve kolesterolün alımı azalır, bu sırada alınan proteinin tipi de değişeceği için dikkatli olmalıyız Çünkü bitkisel kaynaklı proteinler hayvansal olanlardan daha düşük kaliteli protein içerirler Sonuç olarak enerji dengeli düzelenmiş et, sebze, süt ve süt ürünlerini içeren diyet ile protein ihtiyacı karşılanmalıdır Kompleks karbonhidrat alım artar ve yağ oranı azalır

Okul çağında rafine şekerlerin azaltılması gerekir: Bu tip şekerler günlük yaşantımızda tatlılar, pastalar ve birçok içecekte katkı maddesi olarak bulunmakta yine birçok çocuk yiyeceğinde de bulunmaktadır Bu yiyeceklerin çocuğun diyetinden tam olarak çıkartılması olanaksız görülmektedir Tam olarak bu yiyecekler çıkartılması ise düşük kalori alımı büyüme geriliğine sebep olabilir

Total yağ miktarı enerjinin %30' unu oluşturacak şekilde azaltılmalı, doymuş yağlar ve kolesterol alımı azaltılmalıdır Bunlar poliansatüre ve monoansatüre yağlar ile değiştirilmelidir Kırmızı etin azaltılarak yerine beyaz et olarak adlandırılan hindi, tavuk ve balıketinin tüketilmesi bunu sağlar Yağı azaltılmış ve süt ürünlerinin kullanılması yerine tereyağı, yumurta ve kolesterollü besinleri azaltılması önerilebilir

Yağlar enerjinin büyük bölümünü sağlarlar, özellikle fazla enerji gereksinimi olan fiziksel olarak aktif çocuklar için 3000 kalori enerji gereksinimi olan çocuk için bu yağları alımının azaltılması büyük kalori açığına sebep olur ve yine hayvansal ürünlerin azaltılması çinko ve demir gibi esansiyel mineralleri az alımına neden olabilir

İlköğretim Dönemi Çocuklarda Sağlıklı Beslenme

Gelişme çağında mutlaka alınması gereken süt, yumurta, et ve tavuk gibi besinler ve yararları üzerinde durulmalı ve bu tür gerekli besinlerin alınmaması halinde vücudun uğrayacağı hasarlara da dikkat çekilmelidir.

Bir ilköğretim öğrencisinin her gün tüketmesi gereken besinler ve miktarları:

Kemikleri, dişleri ve kaslarının gelişimi, yaşına ve ağırlığına göre ideal boy uzunluğuna sahip olabilmesi için 2-3 su bardağı süt veya yoğurt, bir kibrit kutusu büyüklüğünde peynir,

Beyin gelişimi, hastalıklara karşı dirençli olması ve kansızlıktan korunması için 2-3 köfte büyüklüğünde et (tavuk, balık veya hindi), haftada 3-4 kez 1 adet yumurta, haftada 3-4 kez 1 porsiyon kuru baklagiller tüketilmelidir.

Hastalıklara karşı daha güçlü olması, gözlerinin, dişlerinin, cildinin sağlığı ve kabız olmamaları için 5 porsiyon taze sebze veya meyve,

Enerji sağlaması, sinir sisteminin güçlenmesi için 4-6 orta dilim ekmek, 1 porsiyon pilav, makarna veya 1 orta dilim börek, 1 kase çorba.

3 ANA 2 ARA ÖĞÜN

Çocuğunuzu günde 3 ana 2 ara öğün olarak besleyin,

Sabah kahvaltısı yapmadan güne başlatmayın, öğün atlatmayın,

Ara öğünlerde çocuğunuzun beslenmesi için meyve, ayran, süt, taze meyve suları, peynirli sandviç, küçük kek veya poğaça gibi besinleri tercih edin,

İyotlu tuz tüketin, tuzu yemeğe ocaktan indirmeye yakın katın,

Çocuğunuzun günde 2-2.5 litre su/sıvı tüketmesini sağlayın,

Beslenme çantasını, evde yapılmış tost, yumurta, kek, poğaça, börek, taze meyve, ayran, salatalık, domates ve havuç gibi yiyeceklerle hazırlayın,

Beslenme çantasının temizliğine çok dikkat edin,

Çocuğunuzu açıkta satılan besinleri almaması konusunda uyarın,

El yıkama ve diş fırçalama alışkanlığı kazandırın,

Çocuğunuza yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazandırmak için örnek olun, aşırı yağlı, tuzlu ve şekerli besinler yerine sağlıklı besinler seçmesini teşvik edin,

Çocuğunuzun hareketli bir yaşam sürmesine dikkat edin, herhangi bir spor dalı ile ilgilenmesi konusunda destekleyin.

Yeterli ve Dengeli Beslenme

Vücudun büyümesi, dokuların yenilenmesi ve çalışması için gerekli olan besin öğelerinin her birinin yeterli miktarlarda alınması ve vücutta uygun şekilde kullanılması "yeterli ve dengeli beslenme" dir. Besin öğeleri vücudun gereksinmeleri düzeyinde alınamazsa, yeterli enerji oluşmadığı ve vücut dokuları yapılamadığından "yetersiz beslenme" durumu oluşur.

Birey yeterince yemesine karşın, uygun seçim yapamadığı ya da yanlış pişirme yöntemi uyguladığı zaman bu besin öğelerinin bazılarını alamayabilir. Bu durumda, o besin öğesinin vücut çalışmasındaki işlevi yerine getirilemediğinden yine sağlık bozukluğu oluşur. Bu durum da "dengesiz beslenmedir".

Çocuk Hastalıklarından Korunma

1- Koruyucu hekimlikle başlıca amaç , hastalığın belirti vermeden önce yani gizli dönemde teşhis edilmesini sağlamaktır.
2- Hastalık geçtikten sonra kalan arızalardan korunmak için , belirti verilen hastalıkların erken tanınması ve uygun tedavinin tatbiki gerekir.
3- Yerleşmiş kronik hastalıklarda, sakatlık fazla ilerlemeden önleyici tedbirler alınmalıdır.
4- Genel sağlığın korunması için iyi ve dengeli beslenmelidir.
5- Gece gündüz, yaz kış şartlarına uygun giydirilmelidir.
6-Çocuğun Temizliğine özen gösterilmelidir.
7- Hastalıklardan Korunmak için gerekli aşılar uygulanmalıdır

Temiz Çevre

Çevre insanların ve diğer canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları, fiziki, biyolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel ortam

Yani kısaca canlı varlıkları etkileyen dış tesirlerin tümüne çevre denir Çevre geleceğimiz icin çok önemli katkılarda bulunur Eğer çevremizi kontrol altında tutamazsak, bu bizim için ilerde pişman olunacak bir duruma gelir
Yaşam ve çevre birbirlerine bağlı iki önemli yaşam çerçevesidir

·    Çöpleri, çöp poşetinin ağzını sıkıca bağladıktan sonra çöp kutusuna atmalıyız

·    Yere tükürmemeliyiz

·    Ormanları korumalıyız

·    Ağaçlara zarar vermemeliyiz

·    Çimlerin üzerinde ateş yakmamalıyız

·    Hayvanlara zarar vermekten kaçınmalıyız

·    Denizleri kirletmemeliyiz

·    Evcil hayvanlarımızın atıklarını temizlemeliyiz

·    Çevremizi sahiplenmeli, değerini ve önemini çocuklarımıza öğretmeli, büyüklerimize de anlatmalıyız

·    Enerji tasarrufu kullanmalıyız

·    Pis suları sokağa dökmemeliyiz

·    Tuvaletimizi(büyük-küçük)dışarıya yapmamalıyız

·    Biten Pilleri pil kutusuna atmalıyız

·    Piknikten sonra ateşimizi söndürmeliyiz ve asla yerde çop bırakmamalıyız

·    Kağıt,teneke,cam,pil gibi geri dönüşümü olan maddeleri geri dönüşüm kutularına atmalıyız

Böylece çevremizi temiz tutmuş oluruz

 TEMİZ  SINIF  PROJESİ

DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER:

*Sınıfları değerlendirirken yukarıdaki kriterleri tek tek ele alarak, dürüst, tarafsız ve dikkatli olmaya özen gösterelim.

*Puanlama da ortak karar vermeye çalışalım. Eğer uzlaşma olmazsa tüm kurul üyelerinin verdiği puanları tek tek toplayıp, kişi sayısına bölünce elde edilen puan o sınıfın aldığı puan olacaktır.

*Gittiğiniz sınıflardaki öğrenci arkadaşlarınıza sınıflarının temizliğinde nelere dikkat etmeleri gerektiği konusunda bilgi verelim.

*Ayrıca temiz sınıf olmanın yetmeyeceğini, okul bahçesi ve koridorlarına ve yaşadıkları çevreye de özen göstermeleri gerektiğini hatırlatalım.

İnsanların sağlıklı yaşamaları için şu konulara dikkat etmeleri gerekir:

1. Sağlıklı olmak için temizliğe önem vermeliyiz.
Temizlik sağlığımız açısından çok önemlidir. Bedenimizin temizliği, kullandığımız eşyaların temizliği yaşadığımız yerin temizliği gibi ayrıntılarla bir bütün oluşturur.
Yalnız bedenimizin temizliği ya da yalnızca eşyalarımızın temizliği bir anlam taşımaz. Biz ne kadar temiz olursak olalım, eşyalarımız, giysilerimiz kirli olursa biz de kirli sayılırız. Bu durumda bit, pire, ve benzeri mikrop taşıyan canlılar, kolayca bizi bulur, biz de hasta oluruz.

2. Sağlığı bozan etkenlerden sakınmalıyız.

• Yanlış beslenme, gerekli besinleri almama gibi durumlar, beslenme bozukluğu sonucunu yaratır, bu da sağlığımızı bozar.
• Alkollü içki, uyuşturucu madde kullanmak da sağlığı bozar.
• Zehirli böcek ve bazı hayvanların sokması, ısırması zehirlenmemize neden olur.
• Sağlığın en büyük düşmanı mikroplardır. Çeşitli hayvanlarla, yiyecek ve içeceklerle, solunum yolu ile geçen mikroplara karşı uyanık olmalıyız.